Nowe stawki VAT od 1 kwietnia 2020 roku
Opublikowano: 6 marca 2020
Od 1 kwietnia 2020 r. na mocy ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1759) zmianie ulegnie sposób identyfikowania towarów i usług poprzez odejście od stosowania PKWiU 2008 na rzecz:
- unijnej Nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) w zakresie towarów oraz
Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU (2015) w zakresie usług.
Nowe regulacje prawne w tym zakresie dotyczyć będą m.in.: ujednolicenia stawek VAT w tych samych grupach produktów, z jednoczesną zasadą równania w dół – do niższej stawki oraz wprowadzenia podwyżek stawek na wybrane (ale nieliczne) towary i usługi. W związku z tym w sposób istotny zmniejszy się liczba pozycji w załącznikach nr 3 i nr 10 do ustawy o VAT zawierających wykazy towarów i usług opodatkowanych stawką 5% i 8%. Warto podkreślić, że obecnie załącznik nr 3 do ustawy o VAT zawiera 187 pozycji, a od 1 kwietnia 2020 r. będzie ich tylko 73. Natomiast w załączniku nr 10 do ustawy o VAT jest 35 pozycji, a będzie ich 24. Poniżej przedstawiamy w ujęciu tabelarycznym niektóre towary, w stosunku do których od 1 kwietnia 2020 r. nastąpi obniżenie lub podwyższenie stawek VAT.
1. Towary opodatkowane od 1 kwietnia 2020 r. obniżoną stawką VAT
Nazwa towaru | Nr działu CN | Numer pozycji | Stawka aktualna | Nowa obniżona stawka (od 1.04.2020 r.) | ||
| Owoce tropikalne i cytrusowe oraz niektóre orzechy (pistacjowe, migdały, kokosowe) | dział CN 08 | poz. nr 6 załącznika nr 10 | 8% | 5%* | ||
| ||||||
| Pieczywo każdego rodzaju, włącznie z ciastkami | dział CN 19 | poz. nr 12 załącznika nr 10 | 5%, 8%, 23% * | 5% | ||
| ||||||
| Zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna (w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego) | dział CN 2104 | poz. nr 14 załącznika nr 10 | 8% | 5%* | ||
| Bez względu na dział CN – Dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia | poz. nr 18 załącznika nr 10 | |||||
| ||||||
| Musztarda, przyprawa słodka papryka, niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek) | dział CN 09 | poz. nr 1 załącznika nr 3 | 23% | 8% | ||
| Produkty dla niemowląt i dzieci (żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe) | dział CN 2106, 2202, 9619 00 | poz. 16, 17, 21 załącznika nr 10 | 8% | 5% | ||
| Bez względu na dział CN – smoczki dla niemowląt i dzieci, w szczególności przeznaczone do celów medycznych | poz. 22 załącznika nr 10 | |||||
| Bez względu na dział CN – foteliki do przewozu dzieci w samochodach | poz. 23 załącznika nr 10 | |||||
| Artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) | dział CN 9619 00 | poz. 21 załącznika nr 10 | 8% | 5% | ||
Warto podkreślić, że od 1 kwietnia 2020 r. na niezmienionym poziomie opodatkowane będą stawką:
2. Towary na które wzrośnie stawka VAT
Wprowadzając od 1 kwietnia 2020 r. nową matrycę stawek VAT ustawodawca na niektóre towary zdecydował się podnieść obowiązującą obecnie stawkę VAT. Dotyczy to jednak niewielkiej grupy towarów, m.in:
Nazwa towaru | Numer pozycji | Stawka aktualna | Nowa podwyższona stawka |
| Niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) | poz. nr 1 załącznika nr 3 | 5% | 8% |
| Homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru | – | 5% | 23% |
| Lód – używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych | – | 8% | 23% |
Uwaga
Stawka w wysokości 8% będzie miała zastosowanie do dostawy towarów i świadczenia usług identyfikowanych według PKWiU 56 „Usługi związane z wyżywieniem”, z wyłączeniem sprzedaży m.in. posiłków i dań, których składnikiem są homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru.
Przykład:
Podatnik prowadzi lokal gastronomiczny, w którym sprzedaje dania obiadowe. Od 1 kwietnia 2020 r. do sprzedaży dań, których składnikiem będą krewetki nie będzie mógł zastosować stawki 5%. Dania te będą opodatkowane stawką podstawową – 23%.
3. Ustalenie właściwej stawki VAT to obowiązek podatnika
Ustalenie i stosowanie właściwej stawki VAT stanowi obowiązek podatnika dokonującego sprzedaży towaru lub usługi. Podstawową stawką podatku VAT jest stawka 23%. W przypadku niektórych towarów i usług podatnik ma prawo zastosować stawkę obniżoną, bądź zwolnienie od podatku, przy czym w niektórych sytuacjach preferencje w zakresie stawki VAT na towar czy usługę zostały uzależnione od spełnienia dodatkowych warunków.
Aby zatem właściwie określić wysokość stawki VAT podatnik musi przede wszystkim ustalić, czy sprzedawany przez niego towar lub świadczona usługa nie są wymienione w przepisach szczególnych ustawy o VAT (tj. w art. 41, art. 146aa i załączniku nr 3 oraz nr 10, art. 43–art. 82 i załączniku nr 7, art. 83 ust. 1 i załączniku nr 8, art. 114 ust. 1, art. 115 ust. 2, art. 119 ust. 7-8, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122) lub w rozporządzeniach w sprawie zwolnień z VAT oraz w sprawie stawek. Przepisy te przewidują obniżoną stawkę VAT bądź też zwolnienie z VAT dla danego towaru czy usługi. Jeżeli wykonywane przez podatnika czynności nie zostały wymienione w cytowanych przepisach podlegają opodatkowaniu według stawki podstawowej 23%.
Pamiętać przy tym należy, że do końca marca br. podatnik powinien klasyfikować wykonywane czynności na podstawie PKWiU 2008, natomiast od 1 kwietnia 2020 r. będzie zobowiązany stosować w odniesieniu do sprzedawanych towarów unijną Nomenklaturę scaloną (CN) albo Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych (PKOB), a w odniesieniu do usług – PKWiU 2015.
Nomenklatura scalona (CN) to usystematyzowany wykaz towarów, który pozwala na sklasyfikowanie towarów dla potrzeb obrotu międzynarodowego, statystyk handlu zagranicznego Unii Europejskiej oraz obrotu wewnątrzwspólnotowego. Nadzór nad nomenklaturą CN sprawuje Komisja Europejska. Dzieli się na sekcje, działy, pozycje i podpozycje. Dostępna jest na stronie internetowej MF.
W przypadku trudności w ustaleniu właściwej stawki VAT dla danego towaru lub usługi podatnik może zwrócić się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie wiążącej informacji stawkowej. Na stronie internetowej MF https://www.podatki.gov.pl/vat/abc-vat/matryca-stawek-vat/ czytamy: „(…) Podatnicy mogą wystąpić z wnioskiem o wydanie WIS już od 1 listopada 2019 r., przy czym WIS będzie dotyczyć stanu prawnego, który zacznie obowiązywać dopiero od 1 kwietnia 2020 r. Od tego dnia bowiem będą stosowane nowe przepisy dotyczące sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT (…). W zakresie objętym WIS nie będą wydawane interpretacje indywidualne (…).”
Źródło:
Poradnik VAT nr 2 (506) z dnia 20.01.2020, strona 15
Od 1 kwietnia 2020 r. nowe stawki VAT na niektóre towary