Nowy JPK VAT – informacje
Opublikowano: 29 września 2020
NOWY JPK_VAT
Od 1 października 2020 r. czynni podatnicy VAT będą obowiązkowo składać nowy JPK_VAT, czyli dokument elektroniczny składający się z części ewidencyjnej i deklaracyjnej.
Nowy JPK_VAT będzie zawierał zestaw informacji o zakupach i sprzedaży wynikających z ewidencji VAT za dany okres, pozycje z obecnej deklaracji VAT-7 lub VAT-7K oraz dodatkowe dane potrzebne do analizy poprawności rozliczenia.
Będą obowiązywać dwa warianty JPK_VAT, tj.:
- JPK_V7M – dla podatników, którzy rozliczają się miesięcznie i
- JPK_V7K – dla podatników, którzy rozliczają się kwartalnie.
Nowy JPK_VAT nie będzie dotyczyć skróconej deklaracji VAT w zakresie usług taksówek osobowych opodatkowanych ryczałtem (VAT-12), jak również pozostałych deklaracji podatkowych, do których będą mieć zastosowanie dotychczasowe przepisy (np. VAT-8, VAT-9M, VAT-10, VAT-14).
Podatnicy muszą przygotować się do nowych obowiązków związanych z wprowadzeniem nowego JPK_VAT (np. podawania oznaczeń dla niektórych towarów/usług symbolami GTU_01 – GTU_13, procedur i dowodów).
Oznaczeń GTU nie stosuje się w przypadku transakcji:
- zbiorczych o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej,
- zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami,
- sprzedaży nieobjętej obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej.
- zakupu skutkujących pojawieniem się VAT należnego u sporządzającego plik JPK (WNT, import usług, dostawa w której sporządzający JPK jest nabywcą i dla której podatek płaci właśnie nabywca).
Grupowania podzielone są według grup ryzyka podatkowego i możliwości wystąpienia nieprawidłowości rozliczeń. Podatnicy, którzy uznają, że ich sprzedaż nie zalicza się do żadnej z poniższych grup, pozostawią pole puste.
Symbol GTU | Rodzaj transakcji (oznaczenia cyfrowe wskazują PKWiU towaru lub usług) |
GTU 01 | Dostawa napojów alkoholowych – alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. |
GTU 02 | Dostawa towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy o VAT, tj:
|
GTU 03 | Dostawa oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz olejów smarowych, pozostałych olejów o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem: |
GTU 04 | Dostawa wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. |
GTU 05 | Dostawa odpadów – wyłącznie określonych w poz. 79-91 załącznika nr 15 do ustawy o VAT. Oznacza to, że GTU zawiera następujące towary:
|
GTU 06 | Dostawa urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7-9, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy. Oznacza to, że GTU zawiera następujące towary:
|
GTU 07 | Dostawa pojazdów oraz części samochodowych o kodach wyłącznie CN 8701 – 8708 oraz CN 8708 10, tzn.: ï ciągniki (w tym rolnicze, gąsienicowe, drogowe do naczep) – z wyłączeniem pojazdów do transportu wewnątrzzakładowego, z własnym napędem, niewyposażone w urządzenia podnośnikowe, w rodzaju stosowanych w zakładach produkcyjnych, magazynach, portach lub lotniskach, do przewozu towarów na niewielkie odległości; ciągniki typu stosowanych na peronach kolejowych; części powyższych pojazdów ï Pojazdy silnikowe do przewozu dziesięciu lub więcej osób razem z kierowcą ï Samochody i pozostałe pojazdy silnikowe przeznaczone zasadniczo do przewozu osób (inne niż te objęte pozycją 8702), włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi ï Pojazdy silnikowe do transportu towarów/li> ï Pojazdy silnikowe specjalnego przeznaczenia, inne niż te zasadniczo przeznaczone do przewozu osób lub towarów (na przykład pojazdy pogotowia technicznego, dźwigi samochodowe, pojazdy strażackie, betoniarki samochodowe, zamiatarki, polewaczki, przewoźne warsztaty, ruchome stacje radiologiczne) ï Podwozia wyposażone w silniki, do pojazdów silnikowych objętych pozycjami od 8701 do 8705 ï Nadwozia (włączając kabiny), do pojazdów silnikowych objętych pozycjami od 8701 do 8705 ï Części i akcesoria do pojazdów silnikowych objętych pozycjami od 8701 do 8705 ï Czołgi i pozostałe opancerzone pojazdy bojowe samobieżne, nawet z uzbrojeniem, oraz części tych pojazdów |
GTU 08 | Dostawa metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – wyłącznie określonych w poz. 1-3 załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12-25, 33-40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy. Oznacza to, że GTU zawiera następujące towary:
|
GTU 09 | Dostawa leków oraz wyrobów medycznych – produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.). |
GTU 10 | Dostawa budynków, budowli i gruntów. |
GTU 11 | Świadczenie usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1201 i 2538 oraz z 2019 r. poz. 730, 1501 i 1532). |
GTU 12 | Świadczenie usług o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych. |
GTU 13 | Świadczenie usług transportowych i gospodarki magazynowej – Sekcja H PKWiU 2015 symbol ex 49.4, ex 52.1. |
Faktura a oznaczenie towaru lub usługi GTU
Faktura wystawiana w związku z transakcją z grup GTU nie musi zawierać oznaczenia |GTU. Jest ono wewnętrznym przyporządkowaniem, które stosuje wyłącznie wystawiający fakturę. Jednocześnie nie jest to zabronione. Podanie numeru GTU na fakturze nie będzie błędem zarówno gdy będzie to numer prawidłowy, jaki i podany błędnie. Informacja o GTU nie podlega korekcie- tzn. jest to tzw. Inna informacja na dokumencie , nie będąca dana wymagana do prawidłowego rozliczania podatku z faktury u nabywcy.
Nabywca towaru lub usługi nie określa GTU transakcji i nie musi ich raportować. Gdyby dostawca wykazał GTU na fakturze lub podał błędny GTU na fakturze – nabywca nie musi żądać od dostawcy faktury korygującej lub nie musi sam wystawiać noty korygującej.
Brak oznaczenia symboli GTU w JPK_V7K lub w JPK_V7M powodować może wezwanie do uzupełnienia pliku JPK zagrożone sankcją grzywny 500,00 zł za każde uchybienie.
Oznaczenie procedur szczególnych
Oznaczenia procedur szczególnych |
– SW – dostawa w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, – EE – świadczenie usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, – TP – istniejące powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT (tj. relacje występujące między podmiotami powiązanymi), – TT_WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów dokonane przez drugiego w kolejności podatnika VAT w ramach transakcji trójstronnej w procedurze uproszczonej, – TT_D – dostawa towarów poza terytorium kraju dokonana przez drugiego w kolejności podatnika VAT w ramach transakcji trójstronnej w procedurze uproszczonej, – MR_T – świadczenie usług turystyki opodatkowane na zasadach marży, – MR_UZ – dostawa towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, opodatkowana na zasadach marży, – I_42 – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów następująca po imporcie tych towarów w ramach procedury celnej 42 (import), – I_63 – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów następująca po imporcie tych towarów w ramach procedury celnej 63 (import), – B_SPV – transfer bonu jednego przeznaczenia dokonany przez podatnika działającego we własnym imieniu, opodatkowany VAT, – B_SPV_DOSTAWA – dostawa towarów oraz świadczenie usług, których dotyczy bon jednego przeznaczenia na rzecz podatnika, który wyemitował bon (zgodnie z art. 8a ust. 4 ustawy o VAT), – B_MPV_PROWIZJA – świadczenie usług pośrednictwa oraz innych usług dotyczących transferu bonu różnego przeznaczenia, opodatkowane VAT, – MPP – transakcja objęta obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. |
Oznaczenia dowodów sprzedaży |
– RO – w przypadku dokumentu zbiorczego wewnętrznego zawierającego informację o sprzedaży z kas rejestrujących, – FP – w przypadku faktury do paragonu, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT, – WEW – w przypadku dokumentu wewnętrznego (np. przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, dokument zbiorczy dotyczący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieewidencjonowanej na kasie rejestrującej). |
Oznaczenia dowodów zakupu |
– MK – w przypadku faktury wystawionej przez podatnika będącego dostawcą lub usługodawcą, który wybrał kasową metodę rozliczeń (określoną w art. 21 ustawy o VAT), – VAT_RR – w przypadku faktury VAT RR (o której mowa w art. 116 ustawy o VAT), – IMP – w przypadku importu towarów, w tym importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy o VAT, – WEW – w przypadku dokumentu wewnętrznego (np. dokonanie rocznej korekty podatku naliczonego w związku ze zmianą współczynnika odliczenia VAT). |
Szczególne oznaczenia stosowane w nowym JPK_VAT
Podatnicy muszą przygotować się do konieczności stosowania w nowym JPK_VAT oznaczeń dla niektórych towarów/usług, procedur i dowodów, o których na wstępie podano. Odnosząc się do tej kwestii należy podkreślić, że:
- obowiązek stosowania kodów grup towarów i usług GTU wystąpi m.in. w przypadku:
- krajowych i transgranicznych dostaw towarów dokonanych przez podatnika oraz do krajowych i transgranicznych usług świadczonych przez podatnika,
- eksportu i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (np. paliw), eksportu usług (np. niematerialnych),
- towarów używanych,
- faktur zaliczkowych,
- faktur z oznaczeniem „FP”, wystawianych do paragonów na rzecz podatników,
- faktur dotyczących bonów jednego przeznaczenia (SPV), które odnoszą się do towarów lub usług objętych kodami GTU,
- kody grup towarów i usług GTU nie będą miały zastosowania do:
- zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej w kasie rejestrującej,
- zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami (także w sytuacji, gdy w danym okresie wystąpiło tylko jedno nieodpłatne przekazanie towarów zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT),
- nabyć, które u podatnika (nabywcy) skutkują rozliczeniem VAT (np. WNT czy import usług),
- korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego, wykonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy o VAT (tzw. ulgi na złe długi),
- oznaczenia wprowadzone w nowym JPK_VAT (np. MPP, MK, FP, TP, GTU) będą dotyczyć również dokumentów wykazywanych w czasie jego obowiązywania, ale wystawionych wcześniej (np. faktur zakupu wystawionych przed okresem obowiązywania nowej struktury, gdy podatnik będzie korzystać z prawa do odliczenia VAT w okresie jej obowiązywania),
- ujmowany w ewidencji dokument będzie mógł posiadać więcej niż jedno oznaczenie (np. fakturę dokumentującą dostawę alkoholu na rzecz podmiotu powiązanego trzeba będzie oznaczyć GTU_01 oraz TP); nie będą mogły jednocześnie dla danego wpisu wystąpić oznaczenia „RO”, „WEW”, „FP” – dla dokumentów sprzedażowych oraz „MK”, „WEW”, „VAT_RR” – dla dokumentów zakupowych,
- struktura pliku przewiduje możliwość stosowania wielu oznaczeń GTU dla jednej faktury bez dzielenia jej na kilka wpisów (np. gdy na fakturze występuje kilka towarów, z których każdy kwalifikuje się do innego GTU lub jeden towar kwalifikuje się do kilku GTU),
- nie będzie obowiązku umieszczania na fakturze oznaczeń GTU – przepisy w zakresie wystawiania faktur nie uległy zmianie,
- faktury korygujące będą musiały mieć oznaczenia w ewidencji (np. MPP, GTU), jeśli faktura pierwotna była rozliczona przed wprowadzeniem nowego JPK_VAT i nie było obowiązku stosowania powyższych oznaczeń,
- faktury korygujące trzeba będzie oznaczać symbolami GTU, w przypadku korekty dotyczącej towaru/usługi objętych oznaczeniami GTU; natomiast jeżeli korekta będzie dotyczyła wyłącznie towaru/usługi nieobjętych oznaczeniami GTU, faktury korygującej nie będzie należało oznaczać w ten sposób,
- w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi – zatem oznaczaniu GTU będzie podlegało także refakturowanie usług,
- transakcje, które dotyczą importu usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów czy dostaw, dla których podatnikiem jest nabywca, będą wykazywane w ewidencji na podstawie dokumentu zakupu (bez oznaczenia „WEW”), jeżeli taki dokument został wystawiony,
- oznaczenia procedur (określone w § 10 ust. 4 ww. rozporządzenia – np. „SW”, „EE”, „TP”, „TT_WNT”) będzie należało stosować do wszystkich dowodów, które wpisuje się w ewidencji dotyczącej podatku należnego, jeżeli w danym dowodzie wystąpi transakcja/procedura objęta obowiązkiem oznaczania; oznaczenia procedur (podobnie jak oznaczenia „GTU”) mają być stosowane do całego dokumentu,
- sprzedaż na rzecz osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, będzie należało wykazywać w JPK_VAT na podstawie dokumentu zbiorczego, zatem podatnik będzie mógł dokonywać wpisów w ewidencji (oznaczonych „RO”) na podstawie zbiorczych zestawień dobowych lub zbiorczych zestawień miesięcznych (w przypadku użytkowania kilku kas, będzie można jednym zapisem wprowadzać sprzedaż z kilku kas),
- obrót z oznaczeniem „RO” będzie wykazywał wyłącznie podmiot będący faktycznym sprzedawcą (podatnik), a nie podmiot ewidencjonujący tę sprzedaż (agent lub pośrednik); agent lub pośrednik w swojej ewidencji nie będzie wykazywał sprzedaży prowadzonej w imieniu innego podmiotu,
- oznaczenie „SW” będzie dotyczyło dostawy w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, o której mowa w art. 23 ustawy o VAT, tj. zarówno opodatkowanej w kraju, jak i w innych państwach Unii Europejskiej; mimo obowiązku wystawiania faktur w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, wystarczy ujmowanie tej sprzedaży na podstawie dokumentu zbiorczego,
- transakcja importu towarów od podmiotu powiązanego rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy o VAT będzie oznaczana „TP” w ewidencji sprzedaży oraz „IMP” w ewidencji zakupu.
Odnosząc się do obowiązku oznaczania dokumentów wewnętrznych należy wskazać, że oznaczenie „WEW” będzie dotyczyło m.in. czynności, które nie będą udokumentowane oryginalnymi dokumentami zakupu/sprzedaży, czyli m.in.:
- nieodpłatnego przekazania towarów na cele osobiste,
- korekty rocznej podatku naliczonego w związku ze zmianą współczynnika odliczenia podatku naliczonego,
- sprzedaży zwolnionej, dla której nie wystawiono faktury,
- sprzedaży bezrachunkowej (sprzedaży na rzecz osób fizycznych, która jest zwolniona z ewidencji w kasie fiskalnej).
Oznaczenie „WEW” nie będzie natomiast stosowane do importu usług, WNT, dostawy, dla których podatnikiem jest nabywca oraz w przypadku korekty z tytułu ulgi na złe długi – zarówno po stronie wierzyciela, jak i dłużnika.
Wątpliwości podatników mogą budzić poszczególne kody grup towarów i usług (GTU_01 – GTU_13). Dlatego warto podkreślić, że oznaczenie:
- GTU_01 nie będzie miało zastosowania, jeżeli alkohol będzie wydawany w ramach usługi gastronomicznej,
- GTU_03 będzie należało stosować w przypadku dostaw (np. oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym); przepisy nie odnoszą się natomiast do statusu nabywcy (np. nie ma znaczenia, czy olej opałowy sprzedawany będzie końcowemu nabywcy, który zużyje go na cele opałowe),
- GTU_06 będzie stosowane w przypadku dostawy urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w pozycji 7-9, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy o VAT – będzie miało ono zatem zastosowanie m.in. do dostawy folii typu stretch, która została wymieniona w pozycji 9 załącznika nr 15 do ww. ustawy,
- GTU_09 będzie dotyczyło dostawy leków oraz wyrobów medycznych – produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne – zatem jeżeli konkretne towary będące przedmiotem dostawy są objęte ww. obowiązkiem zgłoszenia w rozumieniu ustawy Prawo farmaceutyczne, to w nowym JPK_VAT będą one podlegały oznaczeniu GTU_09 (termin wystawienia faktury pozostaje w tym przypadku bez znaczenia),
- GTU_10 będzie dotyczyło dostawy budynków, budowli i gruntów – będzie stosowane w przypadku dostawy rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym w przypadku sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu na własność oraz ustanowienia prawa wieczystego gruntu oraz w przypadku leasingu finansowego budynku, budowli i gruntów; oznaczeniu GTU_10 nie będą podlegały natomiast usługi budowlane i remonty budynków,
- GTU_12 będzie dotyczyło świadczenia usług o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych – w ustawie o VAT, jak i w obowiązujących na jej podstawie rozporządzeniach brak jest definicji usług o charakterze niematerialnym, które będzie należało oznaczać GTU_12; należy je zatem rozumieć względnie szeroko, uwzględniając faktyczną treść świadczonej usługi; pomocne w tym przypadku może być posłużenie się kodami PKWiU:
- usługi doradcze (w tym doradztwo prawne i podatkowe, doradztwo związane z zarządzaniem): 62.02.01, 62.02.02, 66.19.91, 69.10.11, 69.10.12, 69.10.13, 69.10.14, 69.20.3, 70.22.11, 70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19,
- usługi księgowe: 69.20.2,
- usługi prawne: 69.1,
- usługi zarządcze: 62.03.11, 62.03.12, 63.11.12, 66.11.19, 66.30.11, 66.30.12, 68.32.11, 68.32.12, 68.32.13, 69.20.4, 70.22.17, 70.22.2, 90.02.19.1,
- usługi marketingowe: 73.11.12,
- usługi firm centralnych: 70.1,
- usługi reklamowe: 73.1,
- usługi badania rynku i opinii publicznej: 73.2,
- usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych: 72,
- usługi szkoleniowe: 85.
- GTU_13 – nie będzie stosowane w przypadku dostawy towarów wraz z transportem jako elementem cenotwórczym, gdy z warunków dostawy wynika, że dostawca musi dostarczyć towar w określone miejsce – podatnik nie świadczy bowiem odrębnej usługi transportu towarów, tylko dostawę towarów, a usługa transportu towarów jest dodatkowym kosztem tej dostawy.