Podatek Danina solidarnościowa – 4%, czyli III próg podatkowy 2019 dla najbogatszych
Opublikowano: 1 grudnia 2018
Osoby o najwyższych dochodach, przekraczających rocznie 1.000.000 zł opodatkowane są dodatkowym podatkiem . Tym samym ich dochody opodatkowane są co do zasady szczególnym rodzajem III stopniowej skali podatkowej.
Daninę solidarnościową reguluje art. 30h updof.
Obowiązuje ona od 1 stycznia 2019 r. i podlegają jej dochody uzyskane od tego dnia.
Obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej dotyczy osób fizycznych, które uzyskują dochody:
- podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej (np. z pracy, emerytury, kontraktów menedżerskich), od których należny podatek oblicza się w rocznym obliczeniu podatku PIT-40A albo w zeznaniu PIT-36 lub PIT-37, z wyłączeniem dochodów, do których zgodnie z postanowieniami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją,
- z niektórych zysków kapitałowych (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających), od których należny podatek oblicza się według stawki 19% w zeznaniu PIT-38,
- z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej ustalane na podstawie prowadzonych ksiąg, od których należny podatek oblicza się według stawki 19% w zeznaniu PIT-36L,
- z zagranicznej jednostki kontrolowanej, od których należny podatek oblicza się według stawki 19% w zeznaniu PIT-CFC.
Obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej powstaje, gdy suma wymienionych dochodów, po ich zmniejszeniu o kwoty pomniejszające, przekracza 1.000.000 zł.
Wyłączenia spod daniny solidarnościowej
Innego rodzaju dochody niż powyżej wymienione a opodatkowane podatkiem PIT ( np. z dywidend, ze zbycia nieruchomości, z nieujawnionych źródeł przychodów) nie podlegają daninie solidarnościowej podobnie jak dochody opodatkowane w formach zryczałtowanych (np. kartą podatkową lub podatkiem ryczałtowym od przychodów ewidencjonowanych).
Jeżeli sięgnąć do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania to łatwo znaleźć więcej dochodów , które nie będą podlegać daninie solidarnościowej. Będzie się tak działo dlatego, że ratyfikowana umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo przed zastosowaniem ustawy krajowej. Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania może zatem modyfikować obowiązki wynikające z ustawy o PIT.
Przykładem takiego dochodu są wynagrodzenia dyrektorskie, które co do zasady są zwolnione od opodatkowania PIT w Polsce. Stosując powyższe zwolnienie z jednoczesnym prowadzeniem działalności w Polsce za pośrednictwem spółki osobowej można praktycznie wykluczyć obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej.
Obliczenie daniny
Podstawa obliczenia daniny solidarnościowej = suma dochodów – kwoty pomniejszające – 1.000.000 zł.
Suma dochodów
W sumie dochodów uwzględnia się dochody wykazywane w rocznym obliczeniu podatku PIT-40A oraz w zeznaniach PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 i PIT-CFC, dla których termin złożenia upływa nie później niż 30 kwietnia roku kalendarzowego oraz nie wcześniej niż 1 maja roku poprzedniego. Przy czym dochody z PIT-40A uwzględnia się jedynie wtedy, gdy podatek wynikający z tego rozliczenia jest podatkiem należnym, a więc gdy podatnik nie składa samodzielnie zeznania z uwzględnieniem danych z tego formularza.
Złożenie PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38, PIT-CFC, PIT-40A po upływie terminu określonego na ich złożenie wymaga zweryfikowania, czy obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej nie wystąpił za lata poprzednie.
Kwoty pomniejszające
W kwotach pomniejszających uwzględnia się:
- odliczone od dochodów kwoty składek na ubezpieczenia społeczne (krajowych i zagranicznych), o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a updof, a także
- kwoty, o których mowa w art. 30f ust. 5 updof, tj. uwzględnioną w podstawie opodatkowania podatnika dywidendę otrzymaną od zagranicznej jednostki kontrolowanej oraz dochód z odpłatnego zbycia udziału w zagranicznej jednostce kontrolowanej, w części uwzględnionej w podstawie jego opodatkowania.
Podstawa obliczenia daniny przy wspólnym rozliczeniu małżonków
Osoba fizyczna, która w zeznaniu PIT-36 albo PIT-37 opodatkowała swoje dochody wspólnie z dochodami małżonka, przy ustalaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej uwzględnia wyłącznie swoje dochody (nie łączy ich z dochodami małżonka, ani nie dzieli na pół).
Przykład
Małżonkowie złożyli wspólne zeznanie PIT-37, w którym jedynie mąż wykazał dochody w kwocie przekraczającej 1.000.000 zł (po ich pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne). Poza dochodami wykazanymi w PIT-37 małżonkowie nie uzyskali innych dochodów.
Do zapłaty daniny solidarnościowej obowiązany jest mąż, gdyż w jego przypadku powstała nadwyżka ponad 1.000.000 zł stanowiąca podstawę obliczenia daniny solidarnościowej.
Danina z terminem zapłaty do 30 kwietnia 2020 r.
Przy ustalaniu wysokości podstawy obliczenia daniny solidarnościowej płatnej do dnia 30 kwietnia 2020 r. uwzględnia się dochody uzyskane od dnia 1 stycznia 2019 r. i kwoty pomniejszające te dochody, wykazywane w PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38, PIT-CFC oraz PIT-40A, których termin złożenia upływa w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 30 kwietnia 2020 r.
Wysokość daniny
Danina solidarnościowa wynosi 4% podstawy jej obliczenia.
Jeżeli w podstawie obliczenia daniny solidarnościowej zostały uwzględnione dochody uzyskane ze źródeł przychodów położonych za granicą, daninę solidarnościową pomniejsza się proporcjonalnie o kwotę równą podatkowi zapłaconemu od tych dochodów za granicą, zgodnie z postanowieniami zawartych przez Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Odliczeniu od daniny solidarnościowej podlega kwota podatku zapłaconego za granicą, w części przekraczającej kwotę podatku odliczonego zgodnie z art. 27 ust. 9 i 9a, art. 30b ust. 5a, 5b, 5e i 5f lub art. 30c ust. 4 i 5 updof.
Przykład
Do dochodów ze Szwajcarii, zgodnie z postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją. Dochodów tych nie uwzględnia się do obliczenia daniny solidarnościowej.
Podstawę obliczenia daniny solidarnościowej i kwotę należnej daniny zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.
Czas i miejsce zapłaty
Termin zapłaty daniny upływa 30 kwietnia roku kalendarzowego.
Do daniny solidarnościowej stosuje się odpowiednio przepisy Ordynacji podatkowej. Przepisy tej ustawy, które mają zastosowanie do podatków, mają również odpowiednie zastosowanie do daniny solidarnościowej (np. przepisy dotyczące nadpłat, zapłaty podatku, ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, czy też klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania).
Od niewpłaconej w terminie kwoty daniny solidarnościowej wykazanej w deklaracji lub wpłaconej w niepełnej wysokości naliczane są odsetki za zwłokę, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.
Osoba fizyczna wpłaca daninę solidarnościową na rachunek urzędu skarbowego właściwego w sprawach podatku dochodowego od osób fizycznych.
W przypadku osób fizycznych:
- mających miejsce zamieszkania na terytorium RP – właściwym urzędem jest urząd skarbowy ustalony według miejsca zamieszkania osoby fizycznej w ostatnim dniu roku podatkowego, a gdy zamieszkanie na terytorium RP ustało przed tym dniem, urząd skarbowy ustalony według ostatniego miejsca zamieszkania na jej terytorium,
- niemających miejsca zamieszkania na terytorium RP – właściwym urzędem jest urząd skarbowy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.
Kwota zapłaconej daniny solidarnościowej nie stanowi kosztu uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 23 ust. 1 pkt 66 updof).
Złożenie deklaracji o wysokości daniny
Osoby fizyczne obowiązane do zapłaty daniny solidarnościowej składają deklarację o wysokości daniny solidarnościowej (z objaśnień wynika, że deklaracja ta ma być oznaczona jako DSF-1). Składa się ją papierowo lub w wersji elektronicznej w terminie do dnia 30 kwietnia roku kalendarzowego, do właściwego urzędu skarbowego.
Sposób przesyłania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz rodzaje podpisu elektronicznego, którymi powinna być opatrzona, regulują przepisy Ordynacji podatkowej. W przypadku ustanowienia pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji, deklaracja może być podpisana także przez pełnomocnika. Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa składa się organowi podatkowemu właściwemu w sprawie daniny solidarnościowej.
W przypadku złożenia deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej zawierającej błąd, podatnikowi przysługuje prawo do skorygowania deklaracji przez złożenie deklaracji korygującej.
W przypadku niewpłacenia w obowiązującym terminie kwoty daniny solidarnościowej wykazanej w deklaracji lub wpłacenia jej w niepełnej wysokości, deklaracja o wysokości daniny solidarnościowej stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego, zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Obowiązek złożenia deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej oraz wpłaty tej daniny podlega wykonaniu po raz pierwszy w terminie do 30 kwietnia 2020 r.